مدیریت منابع انسانی چیست؟
واحد منابع انسانی و مدیریت منابع انسانی (Human Resource Management) به دلیل اهمیت نیروی انسانی یکی از مهم ترین بخش های هر سازمان است، و همچنین مدیریت کردن درست منابع انسانی باعث پیشرفت کارکنان در همه جهات و در نتیجه پیشرفت و تعالی سازمان می شود.
یک تعریف ساده از مدیر منابع انسانی و وظایف مدیر منابع انسانی این است که همه فعالیت های مربوط به کارکنان مانند وظیفه استخدام افراد متخصص و متناسب فرهنگ هر سازمان ، برنامه ریزی و آموزش کارکنان و نیروها ، کمک به نیرو ها برای پیشرفت کاری و فردی، ایجاد فضایی شاد برای نیروها در محیط کاری ، نظم و انضباط کارمندان، جلوگیری از آزار و اذیت جنسی، مدیریت کردن حقوق و دستمزد و پاداش و به طور خلاصه یکپارچه کردن سازمان را دارد.
تاریخچه منابع انسانی چیست:
مدیریت منابع انسانی در حال تغییر است و از حالت سنتی خارج شده است و متغیر ها و مواردی که باید نیروها را مدیریت کرد در حال تغییر هستند. اما می توان گفت مفاهیم مدیریت کردن نیروی انسانی از زمان انقلاب صنعتی انگلیس شروع شد زمانی که ماشین آلات وارد تولید و صنایع شد و کارخانجات بزرگتر شدند و نیروهای بیشتری استخدام کردند مدیریت کردین این نیروها روز به روز مهم تر شد و به مرور زمان مدل ها و وظایف بخش منابع انسانی به روزتر و پیشرفته تر شده است. البته قطعا قبل از سال 1760 هم بحث مدیریت کردن افراد وجود داشته است اما نه به این صورت که قسمتی در سازمان ها به این امر اختصاص بدهند. بر اساس تعریف ویکی پدیا، در سال ۱۸۹۳ برای اولین بار از عبارت منابع انسانی برای کارمندان استفاده شد و تا اوایل قرن نوزدهم نیز از این مفهوم به همین معنا استفاده می‌شد.
اهمیت مدیریت منابع انسانی چیست:
همانطور که گفته شد در طول زمان روز به روز اهمیت انسان ها در سازمان ها و شرکت ها بیشتر نمایان شد و مدیران به این موضوع پی بردند که رشد و تعالی هر سازمان ابتدا به نیروی انسانی که جزء تیم های مختلف هستند بستگی دارد و این اهمیت فقط مربوط به سازمان های بزرگ نیست و شرکت های کوچک شاید نیاز به واحد مستقل و جدا به عنوان منابع انسانی ندارند اما باید به منابع انسانی خود توجه کنند تا بهترین عملکرد خود را داشته باشند.
طبق تجربه بسیاری از افرادی که در زمینه راه اندازی استارتاپ های مختلف فعالیت میکنند اعتقاد دارند که موفقیت یک استارتاپ حداقل 90 درصد به تیم و کمتر از 10 درصد به ایده خلاقانه بستگی دارد پس نیروی انسانی یکی از مهم ترین عناصر موفقیت است و اهمیت مدیریت کردن نیروی انسانی بیشتر نمودید پیدا میکند . در طول زمان سعی شده است اصطلاحاتی که در سازمان ها به افراد میگفتند مانند کارمندان، کارکنان، اپراتور، کارگران و... تغییر کند و اصطلاح منابع انسانی گفته شود، یعنی انسان ها جزء سرمایه شرکت ها هستند پس باید این سرمایه به درستی مدیریت شود.
همچنین از زمانی که پاندمی کرونا شروع شده است و بسیاری از کارمندان به صورت دورکار فعالیت میکنند و به صورت حضوری در سازمان حاضر نمی شوند
برای اینکه منابع انسانی را در دورکاری بهتر مدیریت کنیم پیشنهاد میکنیم مطلب 9 نکته برای مدیریت نیروها در دورکاری را مطالعه کنید.
وظایف و اهداف مدیر منابع انسانی چیست؟
واحد منابع انسانی وظایف و اهداف متعددی دارد که باید با انجام وظایف خود به بهترین شکل افراد را مدیریت کند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
1. استخدام نیروهای جدید
یکی از وظایف اصلی واحد منابع انسانی زمانی است که سازمان نیاز دارد در قسمت های مختلف نیروی جدید استخدام و جذب کند و شروع فرایند استخدام افراد توسط واحد منابع انسانی انجام می شود و در جلسه مصاحبه شغلی یکی از افرادی که حاضر می شود مدیر منابع انسانی یا یکی از این واحد است پس باید حتما به این امر مسلط باشد که بتواند در جلسه مصاحبه شغلی بهترین فرد را انتخاب کند تا این فرد علاوه بر تخصص کاری ویژگی های مهم دیگری مانند روحیه کار تیمی ، همخوانی این فرد با فرهنگ سازمانی و... داشته باشد.
برای استخدام و انتخاب افراد مورد نیاز پیشنهاد میکنیم مطلب نحوه استخدام و انتخاب کارمندان عالی به روش 7C را مطالعه کنید.
2. اخراج کارمندان
وقتی فردی از هر قسمت سازمان به هر دلیلی اخراج می شود فرایند خروج این فرد توسط واحد منابع انسانی انجام می شود مانند این که اطلاعات و منابعی که فردی اخراج شده است را تحویل بگیرید، فرایند تسویه حساب را انجام دهد و موارد دیگری که نیاز است در زمان اخراج یک فرد انجام شود.
3. ایجاد فضای کاری عالی برای کارکنان
یکی از وظایف مهم مدیر منابع انسانی این است که باید سعی کند محیط کاری را برای کارمندان بسیار راحت و پر نشاط کند تا نیروها بتوانند به راحتی وظایف خود را انجام دهند، واحد منابع انسانی باید سعی کنید انگیزه و انرژی کارمندان را بالا نگه دارد و زمانی که هر فردی مشکلی برایش پیش آمد سعی کند آن را برطرف کند تا بدون دغدغه کارمندان کار های خود را برنامه ریزی و اجرا کنند
4. ارزیابی عملکرد کارمندان
واحد HR باید بتواند سیستمی طراحی و اجرا کند تا بتواند عملکرد افراد را ارزیابی و بررسی کند تا بتواند بهتر منابع انسانی را مدیریت کند و کارمندانی که عملکرد مناسبی داشتند را شناسایی کند و با دادن پاداش مناسب بتواند روحیه افراد را بیشتر کند و کارکنان برای افزایش مهارت خود و دریافت پاداش تلاش کنند و همچنین مدیر منابع انسانی متوجه شود چه افرادی در جهت اهداف سازمان حرکت نمیکنند تا تصمیم درست برای این افراد را اتخاذ کند همه این موارد نیاز دارد تا سیستم ارزیابی عملکرد دقیقی طراحی و اجرا شود.
5. بررسی و مدیریت عملکرد بین تیم های مختلف سازمان
واحد HR باید فرایند و سازوکاری را فراهم کند تا تیم های مختلف سازمان به راحتی با هم در ارتباط باشند و مشکلات همدیگر را حل کنند.در زمان کار به دفعات پیش می آید که افراد مختلف در بخش های مختلف باید با هم در ارتباط و هماهنگ باشند تا شرکت رو به جلوحرکت کند.
6. برنامه ریزی برای آموزش کارمندان
مدیر منابع انسانی باید برنامه های مدون و دقیقی برای آموزش هر فرد در هر واحدی که دارد داشته باشد تا نیروها همیشه در حال یادگیری و به روز شدن باشند و البته این آموزش صرفا بر اساس تخصص کاری افراد نیست و میتواند موارد متنوع باشد و برای همه‌ی افراد سازمان باشد مانند آموزش روحیه کار تیمی، آموزش مربوط به رفع مسئه، آموزش مربوط به زندگی شخصی افراد و مسائل مربوط به خانواده کارکنان و روابط خانوادگی و.... که این آموزش ها میتواند با برگزاری کارگاه ها و کلاس های مختلف صورت بگیرد تا کارمندان در زندگی شخصی و کاری خود بهتر عمل کنند.
7. تدوین و اجرا استراتژی مدیریت منابع انسانی
اجرای استراتژی های مدیریت منابع انسانی در سازمان بسیار مهم است و باید نکات مختلفی در تدوین این استراتژی ها در نظر گرفت که یکی از این نکات توجه به قانون کار و توجه به اهداف سازمان در تدوین استراتژی ها بسیار مهم است.
قطعا واحد منابع انسانی وظایف بیشتری دارد که ما به مهمترین آنها اشاره کردیم ، اگر در سازمان شما واحد منابع انسانی کارهای دیگری انجام میدهد برامون کامنت بزارید و یا در صفحه منابع انسانی به اشتراک بگذارید.
سمت های مختلف واحد منابع انسانی:
قسمت منابع هر سازمان بر اساس بزرگی اون شرکت و سازمان میتواند دارای افراد کم یا زیادی باشد اما معمولا در شرکت های بزرگ به این صورت است که فرد ارشد منابع انسانی که وظیفه تعیین استراتژی ها را دارد ، مدیر منابع انسانی وظیفه اجرایی دارد و بر عملکرد نیرو ها ، پاداش ها و.... نظارت می کند، مسئول یا مدیر استخدام که وظیفه استخدام افراد را دارد، افراد عادی واحد منابع انسانی که وظیفه هدایت نیروهای جدید استخدام شده ، اجرا فرایند ها و کارگاه ها و آموزش ها و... را دارند یا به طور خلاصه در واحد منابع انسانی میتواند مدیر یا مدیر ارشد ، کارشناس منابع انسانی، کارشناس جذب و استخدام و... باشد.
البته سمت های گفته شده هم میتواند بر اساس بزرگی سازمان نفرات بیشتری داشته باشد.
پیشنهاد میکنیم مطلب 7 کتاب مدیریت منابع انسانی را مطالعه کنید: اینجا کلیک کنید
حقوق و درآمد مدیر منابع انسانی چقدر است؟
با توجه به سایت ایران سلری که اطلاعاتی درباره حقوق و درآمد های بخش های مختلف هر سازمان را معرفی میکند، برای مدیر ارشد منابع انسانی به طور میانگین حقوق 10 میلیون تومان اشاره کرده است که البته این عدد بر اساس بزرگ و کوچک بودن سازمان می تواند متفاوت باشد و حداقل 4 میلیون و حداکثر به 20 میلیون تومان هم میتواند برسد.
آینده مدیریت منابع انسانی:
همانطور که روش های مدیریت افراد نسب به 50 یا 100 سال گذشته تغییر پیدا کرده است و مدیریت منابع انسانی پیشرفت کرده است قطعا در آینده هم دچار تغییر خواهد شد، موارد مختلفی در این تغییر تاثیر گذار هستند مانند بوجود آمدن پاندمی کرونا و دور کار شدن افراد که بر اساس پیش بینی بسیاری از کارشناسان حتی بعد از از بین رفتن کرونا همه‌ی نیرو ها حضوری فعالیت نمیکنند و بسیاری از پوزیشن های شغلی دورکار باقی می ماند، پس نوع مدیریت کردن این افراد متفاوت است، همچنین پیشرفت تکنولوژی باعث شده است تا نحوه آموزش کارکنان ، مدیریت کردن آنها و نحوه جذب و استخدام و حتی اخراج نسبت به قبل متفاوت باشد پس قطعا در آینده با بوجود آمدن تکنولوژی های جدید نحوه مدیریت منابع انسانی دستخوش تغییر خواهد شد، پس یک مدیر منابع انسانی باید همیشه علم خود را به روز نگه دارد.
سخن آخر
یقینا منابع انسانی مهم ترین رکن موفقیت و پیشرفت هر سازمان است پس باید به آن نگاه ویژه‌ای داشت و به درست ترین شکل ممکن مدیریت شود تا افراد در محل کار بهترین بازدهی خود را داشته باشند. مدیر منابع انسانی باید علاوه بر مسلط بودن بر روش های مدیریتی باید با مفاهیم روانشناسی آشنایی داشته باشد تا بتواند راحت تر با افراد ارتباط برقرار کند و بتواند شخصیت افراد مختلف را بشناسد و بر اساس آن افراد را مدیریت کند.
پیشنهاد می شود مطلب لیست شبکه های اجتماعی را در روبرد مطالعه کنید.
