این مقاله توسط کارشناس اتاق عمل مورد تایید قرار گرفته است
معرفی رشته اتاق عمل
رشته اتاق عمل یکی از زیرشاخههای علوم پزشکی (پیراپزشکی) است که به آموزش دانشجویان برای کمک به جراحان در حین انجام اعمال جراحی میپردازد. فارغالتحصیلان این رشته با نام کارشناس اتاق عمل یا تکنولوژیست اتاق عمل شناخته میشوند (در گذشته عنوان تکنسین اتاق عمل هم در این رشته به کار میرفت که افرادی بودند دارای فوق دیپلم این رشته اما در حال حاضر با توجه به اینکه مقطع کارشناسی و همچنین ارشد به این رشته اضافه شده است دیگر این عنوان حذف شده است).
در این رشته، دانشجویان با اصول و مبانی اتاق عمل، آناتومی و فیزیولوژی، تکنیکها و تجهیزات جراحی، مراقبتهای قبل، حین و بعد از عمل، استریلیزاسیون و ضدعفونی و همچنین قوانین و مقررات مربوط به اتاق عمل آشنا میشوند.
شاید بهتر باشد همین ابتدا به وظائف کارشناس اتاق عمل اشاره کنیم پس تا انتها با روبرد همراه باشید.
وظایف کارشناس اتاق عمل
کارشناس اتاق عمل، عضوی از تیم جراحی است که وظایف مهمی را قبل، حین و بعد از عمل جراحی بر عهده دارد از جمله:
- آماده سازی اتاق عمل: کارشناس اتاق عمل قبل از هر عمل جراحی، اتاق عمل را از نظر استریلی، تجهیزات و لوازم جراحی آماده میکند.
- کمک به جراح: در حین عمل جراحی، کارشناس اتاق عمل به جراح در انجام اقدامات جراحی از جمله دادن لوازم و تجهیزات جراحی، آماده سازی محل عمل و نگهداری از ابزار جراحی کمک میکند.
- استریل بودن تجهیزات: پس از استریل کردن تجهیزات توسط واحد csr کارشناس اتاق عمل باید از استریل بودن این تجهیزات اطمینان حاصل نموده و پس از پایان باید تمام ابزار را به واحد استریلیزاسیون یا csr تحویل دهد.
- انجام سایر وظایف: تکنولوژیست یا کارشناس اتاق عمل ممکن است وظایف دیگری از جمله کمک به انتقال بیمار به اتاق ریکاوری، نگهداری از سوابق جراحی و ارائه آموزش به دانشجویان پرستاری و کارشناس اتاق عمل را نیز بر عهده داشته باشد.
نکته : وظیفه مراقبت از بیمار بر عهده کارشناسان اتاق عمل نیست.
بازار کار رشته اتاق عمل
رشته اتاق عمل، به عنوان یک حوزه اصلی درمان و جراحی، فرصتهای شغلی خیلی خوبی در بازار کار دارد. با افزایش تعداد عملهای جراحی و رشد همزمان بیمارستانها و کلینیکها، نیاز به کادر متخصص در اتاق عمل به صورت قابل توجهی افزایش پیدا کرده است.
شغل های رشته اتاق عمل
- مراکز درمانی
- کلینیک
- بخش رادیولوژی
- مراکز آندوسکوپی
- اورژانس
- بیمارستان
- مشاور تجهیزات پزشکی
- بخش ریکاوری
درآمد رشته اتاق عمل
به طور خلاصه کمترین حقوق یک کارشناس اتاق عمل به صورت تمام وقت در حال حاضر (سال 1403) دوازده میلیون تومان میباشد. درآمد رشته اتاق عمل نسبت به حقوق پایه وزارت کار و بهداشت نسبتا خوب است ولی برای حال حاضر نمیتواند به عنوان یک درآمد مکفی مورد توجه قرار بگیرد. البته این مورد هم مورد توجه قرار دهید که یک کارشناس اتاق عمل میتواند بیش از یک شیفت مشغول به کار باشد.
دروس رشته اتاق عمل
مهمترین نکته در این رشته این است که علاوه بر واحد های نظری در رشته اتاق عمل واحد های عملی فراوانی وجود دارد به طوری که از ترم سوم به بعد تماما دانشجو درگیر گذراندن این واحد ها میباشد. بیشتر این واحد های عملی در بیمارستان های سطح کشور گذرانده میشوند
اما دروس نظری این رشته طبق جدول زیر میباشد :
فیزیک پزشکی و الکتریسیته و رباتیم و کاربرد آن در اتاق عمل | آشنایی با وسایل و تجهیزات اتاق عمل | تکنولوژی اتاق عمل اطفال و نوزادان و مراقبت های آن | تشریح |
روان شناسی عمومی | اصول استیریلیزاسیون و ضد عفونی | تکنولوژی اتاق عمل چشم و مراقبت های آن | فیزیولوژی |
دارو شناسی | مقدمه ای بر تکنولوژی اتاق عمل | تکنولوژی اتاق عمل ترمیمی، پلاستیک، پوست و سوختگی و مراقبت های آن | بیوشیمی |
اصطلاحات پزشکی | آشنایی با بیماری های داخلی و مراقبت های آن | تکنولوژی اتاق عمل در اورژانس، تروما و بحران ها و حوادث غیر مترقبه و مراقبت های آن | باکتریولوژی و انگل شناسی |
زبان تخصصی | تکنولوژی اتاق عمل - گوارش و غدد و مراقبت های آن | بیهوشی و مراقبت های آن | آسیب شناسی و بافت شناسی |
بهداشت روان در اتاق عمل | تکنولوژی اتاق عمل زنان و اورولوژی (ادراری و تناسلی) و مراقبت های آن | روش های احیای قلبی ریوی و اصول مراقبت های آن | خون شناسی و انتقال خون |
بهداشت در اتاق عمل | تکنولوژی اتاق عمل ارتوپدی و مراقبت های آن | اصول مراقبت در اتاق بیهوشی | ایمونولوژی |
اصول و فنون مهارت های بالینی | تکنولوژی اتاق عمل توراکس، قلب و عروق و مراقبت های آن | فوریت های پزشکی | آمار حیاتی |
اصول و فنون عملکرد فرد سیار و اسکراب | تکنولوژی اتاق عمل اعصاب و مراقبت های آن | مدریت در اتاق عمل | روش تحقیق در اتاق عمل |
تغذیه در جراحی | تکنولوژی اتاق عمل ENT، فک و صورت، دهان و دندان و مراقبت های آن | اخلاق حرفه ای در اتاق عمل | فناوری اطلاعات در اتاق عمل |
آشنایی با کلیات تصاویر رادیولوژی رایج در اتاق عمل |
گرایشهای رشته اتاق عمل
گرایش های رشته اتاق عمل در مقطع ارشد:
- تکنولوژی جراحی قلب و عروق: در این گرایش، دانشجویان با آناتومی و فیزیولوژی قلب و عروق، تکنیکها و تجهیزات جراحی قلب و عروق، مراقبتهای قبل، حین و بعد از عمل جراحی قلب و عروق و همچنین قوانین و مقررات مربوط به اتاق عمل جراحی قلب و عروق آشنا میشوند.
- تکنولوژی جراحی اطفال: در این گرایش، دانشجویان با آناتومی و فیزیولوژی اطفال، تکنیکها و تجهیزات جراحی اطفال، مراقبتهای قبل، حین و بعد از عمل جراحی اطفال و همچنین قوانین و مقررات مربوط به اتاق عمل جراحی اطفال آشنا میشوند.
- تکنولوژی جراحی مغز و اعصاب: در این گرایش، دانشجویان با آناتومی و فیزیولوژی مغز و اعصاب، تکنیکها و تجهیزات جراحی مغز و اعصاب، مراقبتهای قبل، حین و بعد از عمل جراحی مغز و اعصاب و همچنین قوانین و مقررات مربوط به اتاق عمل جراحی مغز و اعصاب آشنا میشوند.
- تکنولوژی جراحی ارتوپدی: در این گرایش، دانشجویان با آناتومی و فیزیولوژی اسکلتی عضلانی، تکنیکها و تجهیزات جراحی ارتوپدی، مراقبتهای قبل، حین و بعد از عمل جراحی ارتوپدی و همچنین قوانین و مقررات مربوط به اتاق عمل جراحی ارتوپدی آشنا میشوند.
- مدیریت اتاق عمل: در این گرایش، دانشجویان با اصول و مبانی مدیریت اتاق عمل، وظایف سرپرست اتاق عمل، قوانین و مقررات مربوط به مدیریت اتاق عمل، و همچنین اصول HSE در اتاق عمل آشنا میشوند.
نکته کاربردی : دانشجویان رشته اتاق عمل در مقطع ارشد میتوانند گرایش های ارشد رشته پرستاری را نیز انتخاب کنند.
علاوه بر گرایشهای ذکر شده، برخی از فارغالتحصیلان این رشته پس از کسب تجربه و گذراندن دورههای آموزشی مربوطه، در زمینههای زیر فعالیت کنند:
استریلیزاسیون: در این زمینه، تکنولوژیستهای اتاق عمل با روشهای مختلف استریلیزاسیون و ضدعفونی تجهیزات و لوازم جراحی آشنا میشوند.
آموزش: در این زمینه، تکنولوژیستهای اتاق عمل میتوانند به عنوان مربی در دانشکدههای پرستاری و یا بیمارستانها به آموزش دانشجویان پرستاری و تکنولوژیستهای اتاق عمل بپردازند.
تحقیقات: در این زمینه، تکنولوژیستهای اتاق عمل میتوانند در زمینههای مختلف مرتبط با اتاق عمل، مانند تکنیکهای جراحی و تجهیزات جراحی، تحقیق کنند.
توجه داشته باشید برای کار به عنوان کارشناس اتاق عمل در ایران باید در رشته کارشناسی اتاق عمل یا کاردانی اتاق عمل در دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تحصیل کرد.
مهارت ها و توانمندی های مورد نیاز
برای موفقیت در هر رشته ای میبایست مهارتهای مرتبط با آن رشته را در ابتدا شناخت و سپس روی آنها کار کرد. مهارتهای مرتبط با این رشته عبارتند از:
- مهارت های فنی: کارشناس اتاق عمل باید با تجهیزات و لوازم جراحی آشنایی داشته باشد و بتواند از آنها به درستی استفاده کند.
- مهارت های ارتباطی: کارشناس اتاق عمل باید توانایی برقراری ارتباط موثر با جراح، متخصص بیهوشی، پرستاران و بیماران را داشته باشد.
- مهارت های حل مسئله: کارشناس اتاق عمل باید توانایی حل مشکلات را در شرایط اضطراری داشته باشد.
- مهارت های کار تیمی: کارشناس اتاق عمل باید بتواند به عنوان عضو یک تیم با سایر افراد همکاری کند.
- دقت و ظرافت: کارشناس اتاق عمل باید در انجام کارهای خود دقت و ظرافت داشته باشد.
- صبوری: کارشناس اتاق عمل باید صبور باشد و بتواند در شرایط پر استرس آرامش خود را حفظ کند.
- توانایی کار تحت فشار: کارشناس اتاق عمل باید توانایی کار تحت فشار و در شرایط اضطراری را داشته باشد.
ورود به رشته اتاق عمل بدون کنکور ؟!
جذب دانشجو در رشته اتاق عمل در حال حاضر فقط از طریق کنکور سراسری انجام میشود و بدون کنکور امکان ورود به این رشته وجود ندارد.
نظرات دانشجویان رشته اتاق عمل
برای اطلاعات بیشتر و دقیق تر قبل از تصمیم گیری و انتخاب رشته، میتوانید در قسمت کاربران روبرد، با فیلتر دانشگاه، رشته و حتی مقطع تحصیلی، با دانشجوها ارتباط بگیرید و سوالاتتان را بپرسید.