روش یادگیری چیست؟
هر شخصی برای به خاطر سپردن اطلاعات مورد نظر روش یادگیری خاص خود را دارد؛ بعضی ها یادداشت برداری می کنند و بعضی ها هم فقط گوش می دهند. تا به حال به دنبال بهترین روش های یادگیری برای خود بوده اید؟ احتمالا شما هم شنیده باشید که ذهن هر کدام از ما به یک روش یادگیری پاسخ مثبت می دهد. روش های یادگیری به نظریاتی اشاره می کنند که هدف آن ها تشریح تفاوت اشخاص در یادگیری است. هر سبک یادگیری بیان گر این است که یادگیرنده چگونه اطلاعات را دریافت، تفسیر و ذخیره می کند.
از دهه 1970 بود که ایده سبک یادگیری رایج شد. با اینکه در ابتدا با مخالفت های بسیاری روبرو بود، به شدت آموزش و سیستم های رایج آن را تحت تاثیر قرار داد. موافقان این نظریه معتقدند که معلمان باید روند یادگیری و عکس العمل دانش آموزان به فرایند آموختن را تجزیه و تحلیل کنند و بهترین روش را برای آن ها به کار گیرند. این در حالیست که منتقدان می گویند هیچ شواهدی بر اثبات تفاوت در یادگیری افراد وجود ندارد؛ و جدا کردن افراد بر اساس روش یادگیری که دارند نتیجه معکوس خواهد داشت. از این نظریه ها بیشتر برای روش یادگیری زبان استفاده می کنند.
در یک مطالعه از 400 دانش آموز خواسته شده تا روش های یادگیری خود را بنویسند. نتایج می گوید 70 درصد از روش مطالعه مطابق با سبک یادگیری ترجیحی خود استفاده نکردند. در واقع مطالعات نشان می دهد معلمان نمی توانند روش یادگیری مناسب برای هر دانش آموز را تشخیص دهند.
دانشمندان سال ها تلاش کردند تا با آزمون و خطا موثرترین روش های یادگیری را بیابند. رایج ترین نظریه در این باره VARK است که چهار نوع مدل یادگیرنده را ارائه می دهد؛ دیداری، شنیداری، حرکتی و خواندن. گاهی افراد با ترکیبی از این روش ها یاد می گیرند اما معمولا سبک یادگیری غالبی دارند. سبک های یادگیری به فرد کمک می کنند اطلاعات را به شکل موثرتری در حافظه خود ذخیره کند. این دقیقا همان چیزیست که "نظریه 7 سبک یادگیری" می خواهد بگوید. هر یک از این 7 روش یادگیری بر یکی از حواس پنج گانه تمرکز می کند. این نظریه به دلیل یافتن روش انحصاری یادگیری برای هر فرد و تطبیق دادن آموزش با آن، محبوب شده است.
7 روش یادگیری - انواع روش یادگیری
همانطور که پیش از این گفتیم، دانشمندان مدت ها تلاش کرده اند تا انواع روش های یادگیری را کشف کنند. یکی از رایج ترین نظریه ها، روش های یادگیری را به 4 نوع تقسیم میکند. در واقع هر فرد 1 سبک یادگیری خاص دارد و یا با ترکیبی از این انواع، مطالب را می آموزد. انواع روش یادگیری اصلی، بصری، شنیداری، نوشتاری و حرکتی است. به یاد داشته باشید این 7 نوع یادگیری به طور قطعی موثر نخواهد بود، شاید نیاز باشد از چند روش برای یادگیری موثر استفاده کنید.
روش یادگیری دیداری
یادگیری بصری به نوعی از یادگیری می گویند که ذهن با استفاده تصاویر اطلاعات را بخاطر می سپارد. در این روش یادگیری، یادگیرنده باید اطلاعات را ببیند تا بتواند به خاطر بسپارد. احتمالا حافظه این افراد به شکل عکاسی است و از رنگ، طرح و میزان نور برای یادگیری استفاده می کند. یادگیرندگان دیداری با تداعی تصویر، اطلاعات را به بازیابی می کنند. ذهن آن ها به شدت رنگ محور است و در تجسم تصاویر بسیار ماهر هستند. یادگیرندگان بصری با کد گذاری مفاهیم به وسیله رنگ ها و تصاویر بهتر یاد می گیرند. مهارت تندخوانی تقریبا با این روش صورت می گیرد.
روش یادگیری حرکتی
در روش یادگیری حرکتی به لمس، دستکاری یا حرکت دادن یک شیء نیاز است. تکنیک های حرکتی – لمسی با روش های شنیداری و دیداری ترکیب می شوند و یادگیری چند حسی را به وجود می آورند. به عنوان مثال آن ها می توانند یک آزمایش را با بازآفرینی به خاطر بسپارند. به افرادی که سبک یادگیریشان حرکتی _ لمسی است، برای یادگیری بهتر پیشنهاد می شود هنگام مطالعه آدامس بجوند، با مداد یا پا حرکات ضربتی داشته باشند، برای خود مدل و تصاویر بسازید، از انگشتان برای شمارش استفاده کنید یا روی صندلی گهواره ای بنشینید. سبک یادگیری جراحان و رقصندگان اینگونه است. نظریه ها می گویند احتمالا این افراد به بیش فعالی دچار باشند. سبک یادگیری شما حرکتی است اگر:
- ساختن چیزها به یادگیری شما کمک می کند.
- زمانی که چیزی برای مطالعه می سازید، مانند نمودار و فلش کارت و ... مطالب را بهتر به خاطر می سپارید.
- با چند بار نوشتن کلمات، املای آن ها را بهتر می آموزید.
- ساختن نمودار یا پوستر را به جمع آوری اطلاعات ترجیح می دهید.
روش یادگیری شنیداری
روش یادگیری شنیداری اینگونه است که افراد با شنیدن مطالب آن را آسان تر به خاطر می سپارند. یک یادگیرنده بصر می خواهد پروژه را ببیند یا یادگیرنده حرکتی می خواهد آن را بسازد، در حالی که یادگیرنده شنیداری می خواهد فقط درباره آن بشنود. دانش آموزانی که با شنیدن یاد می گیرند، معمولا فن بیان قوی دارند، مسائل را به راحتی توضیح می دهند و از مکالمه لذت می برند. ذهن یادگیرندگان شنیداری، با شنیدن اطلاعات را پردازش می کند؛ بنابراین آن ها با تکرار مطالب به شکل صوتی آن ها را می آموزند. گوش دادن به پادکست، ضبط جلسات سخنرانی، شرکت در پرسش و پاسخ ها و خواندن با صدای بلند به این افرد در یادگیری کمک می کند.
روش یادگیری اجتماعی
روش یادگیری اجتماعی، آموختن از طریق مشاهده رفتار دیگران است. در این نوع سبک یادگیری، فرد تلاش می کند رفتار خود را با اطرافیان انطباق دهد. در واقع یادگیری اجتماعی روشی است که هر فرد در طول زندگی برای ایفتن جایگاه خود، آن را به طور غریزی به کار می برد. بسیاری از باورهای ما مانند اعتقادات مذهبی، سیاسی و جهان بینی از این طریق شکل می گیرد. انگیزه، اخلاق کاری و نوع برخورد با دیگران نیز از جمله چیزهایی هستند که شما می توانید با مشاهده و تقلید از دیگران یاد بگیرید.
اولین مولفه یادگیری اجتماعی، مشاهده است. فرد یک رفتار را در سایر اشخاص مشاهده می کند و نتایج و عکس العمل های آن را نیز از سمت دیگران می بیند. سپس از مولفه ارزیابی استفاده می کند و این نتایج را بررسی می کند. اگر نتایج به دست آمده مطلوب باشد به تقلید منجر می شود.
روش یادگیری انفرادی
روش یادگیری انفرادی (درون فردی) بیانگر این است که بعضی افراد به تنهایی و در انزو یادگیری بهتری دارند. معمولا نویسندگان، محققان و نوازندگان سبک یادگیری غالبشان، از این دسته افراد هستند. این روش به عنوان سبکی توصیف می شود که به دنبال موفقیت و یادگیری شخصی است. افرادی که سبک یادگیریشان انفرادی است، هنگام فکر کردن عقب نشینی و گوشه ای خلوت را برای تمرکز انتخاب می کنند. شیوه تفکر آن ها به شدت مستقل است و در اشتراک دانش و افکار با دیگران موفق نیستند. افرادی که روش یادگیری غالب آن ها انفرادی است، بسیار خوب بر مطالب تمرکز می کنند.
روش یادگیری کلامی
در روش یادگیری کلامی از ابزارهایی مانند قافیه، شعر، کلمات اختصاری و هجاهای آوایی برای یادگیری بهتر استفاده می شود. تحقیقات نشان داده یادگیری کلامی مانند داستان سرایی، فهرست کلمات یا جفت های معنایی با عملکرد لوپ چپ گیجگاهی به شدت مرتبط است. گاهی یادگیری کلامی را با یادگیری شنوایی اشتباه می گیرند، در حال که یادگیری کلامی با کلمات معنادار اتفاق می افتد. افرادی که با روش یادگیری کلامی بهتر می آموزند، دایره واژگان غنی دارند و در خواندن و نوشتن خوب عمل می کنند. آن ها راحت تر زبان های جدید را می آموزند، به راحتی نقل قول ها و اشعار را به یاد می آورند و در تکالیف کتبی بسیار خوب عمل می کنند. این نوع روش یادگیری، به یادگیری نوشتاری نیز معروف است.
روش یادگیری منطقی
روش یادگیری منطقی اینگونه است که بعضی از افراد درک معادلات، فرمول ها، اعداد و الگوها را نسبت به مفاهیم انتزاعی و هنری آسان تر می دانند. ذهن آن ها رویکرد سیستماتیک برای یادگیری دارد. در واقع این افراد با پروژه های عملی بهتر یاد می گیرند. برای آموزش دادن به این افراد مطمئن شوید از ساختارهای قانونمند و با هدف استفاده کرده اید؛ چرا که ممکن است گاهی دچار ابهام شوند. شما یک یادگیرنده منطقی هستید اگر:
- بر اساس شواهد و حقایق منطقی تصمیم می گیرید.
- کار کردن در یک سیستم سازماندهی شده برایتان لذت بخش است.
- به حل کردن معما علاقه دارید.
- در تشخیص الگوها و روابط بین مفاهیم عملکرد خوبی دارید.
بهترین روش یادگیری
بهترین روش یادگیری چیست؟ حتما زمانی که درباره روش های مختلف یادگیری مطالعه کردید، این سوال برایتان مطرح شده. سرعت در یادگیری تنها عاملی نیست که اهمیت دارد، شما باید بتوانید اطلاعات را به خاطر بسپارید و دقیق بازیابی کنید. گاهی نه جوانی و نه ضریب هوشی بالا لازم است، بلکه تنها چیزی که نیاز دارید تکنیک های صحیح یادگیری است. درباره سبک های یادگیری روایات بسیاری وجود دارد؛ اما واقعا بهترین روش یادگیری کدام است؟ پاسخ من این است: هیچکدام! برای توضیحات بیشتر موارد پایین را مطالعه کنید.
- اگر در حال یادگیری زبان یا چیزی شبیه آن هستید سبک یادگیری خود را کنار بگذارید! بله، فراموش کنید روش یادگیری مختص شما چیست. بهترین روش یادگیری در واقع استفاده از همه روش های یادگیری است. کتاب بخوانید، موسیقی گوش کنید، فیلم ببینید، از فلش کارت ها استفاده کنید و یادداشت بردارید.
- مفاهیم را برای خود معنادار کنید! همه ما در طول دوران مدرسه فرمول ها، تثوری ها و اعداد مختلفی را خوانده ایم؛ اما کدام یک از آن ها را در حال حاضر به خاطر می آوریم؟ تنها مطالبی که برای ما معنادار بوده و توانسته ایم آن ها را به زندگی واقعی وصل کنیم. دفعه ی بعد اگر خواستید مباحث مالی را یاد بگیرید، به جای حفظ فرمول سعی کنید بفهمید در عمل چه کاربردی دارد و چگونه می توانید از آن استفاده کنید.
- آنچه را آموخته اید به دیگران آموزش دهید! چرا این روش موثر است؟ زیرا وقتی برای آموزش دادن می خوانیم، مطالب را به شکلی ساده و قابل فهم دسته بندی و موضوع را به شکل تخصصی، کامل و جامع بررسی می کنیم.
- بهترین روش یادگیری گسترش دانش و ایجاد دانش رابطه ای است. برای مثال اگر در حال یادگیری نجاری هستید، درمورد انواع چوب، رنگ چوب های مختلف، کاربرد چوب ها، مکانی که می توانید آن ها را پیدا کنید، اثراتی که در ما دارد و ... مطالعه کنید. گسترش دانش به شما کمک می کند تا بین چیزهایی که یاد می گیرید پیوند اطلاعاتی برقرار کنید. نگاه کردن به یک موضوع از ابعاد مختلف کمک می کند اطلاعات در ذهن شما ماندگار باشند.
نتیجه گیری
با توجه به اینکه شواهد زیادی از سبک های یادگیری دفاع می کنند، در فرایند آموزش به کار برده نمی شوند. نیاز است هر دانشجو نحوه ی یادگیری منحصر به فرد خود را بیابد. از بین این 7 سبک گفته شده، کدام یک به شما کمک می کند مطالب را در زمان کمتر و با بازدهی بهتر بیاموزید؟ بعضی افراد ممکن از ترکیب سبک ها تاثیر بیشتری بگیرند. پس برای شناختن خودتان زمان بگذارید. در این صورت آموختن هر نوع اطلاعاتی وقت کمتری از شما می گیرد.
