رشته مهندسی صنایع
معرفی رشته مهندسی صنایع از آن جهت اهمیت دارد که یکی از حوزههای پر کاربرد در علوم مهندسی است و به بهبود بهرهوری، کیفیت و بهرهوری در صنعت و سازمانهای مختلف میپردازد. رشته مهندسی صنایع از ترکیب ریاضیات، آمار، مکانیک، مدیریت، تحلیل و طراحی سیستمها و فرآیندها تشکیل شده است.
هدف اصلی رشته مهندسی صنایع بهینه سازی است. بهینه سازی فرآیندها، سیستمها و سازمانها به مدیران اجازه میدهد که بیشترین بهرهوری، کمترین هزینه و بهترین کیفیت را برای سازمان خود فراهم کنند. برای رسیدن به این هدف، مهندسین صنایع از روشهای مختلفی استفاده میکنند. به عنوان مثال، مدلسازی، شبیهسازی، تحلیل، بهینهسازی، مدیریت زنجیره تأمین و سیستمهای اطلاعاتی مدیریتی را میتوان به عنوان روشهای مهم مهندسی صنایع مطرح کرد.
رشته مهندسی صنایع از دانشگاههای مختلف در سراسر جهان تدریس میشود و دارای گسترش و پیشرفت چشمگیری در سالهای اخیر بوده و در ایران نیز مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته است. در سال 1347 دانشگاه صنعتی شریف، برای اولین بار تدریس رشته مهندسی صنایع را آغاز کرد. افرادی که به مهندسی صنایع علاقه دارند، میتوانند در صنایع مختلف شامل صنعت خودرو، صنایع دفاعی، بانکداری، تولید، خدمات بهداشتی و سایر صنایع مختلف کار کنند. برای مثال، در صنعت خودرو، مهندسین صنایع بهینه سازی خط تولید و بهبود کیفیت خودروها را انجام میدهند، در صنعت مواد غذایی، مهندسین صنایع بهینه سازی زنجیره تأمین و کاهش هدررفت مواد غذایی را مدیریت میکنند، و در صنعت سلامت، مهندسین صنایع سعی میکنند سیستم های مراقب پزشکی را بهبود بخشند.
تاریخچه مهندسی صنایع
استفاده از مهندسی صنایع به دوران انقلاب صنعتی بازمی گردد، زمانی که صنعت و ماشین های آن به سرعت در حال رشد بودند و نیاز به مدیریت و برنامه ریزی برای این دستگاه ها حس می شد. اما به طور کل، پدر رشته مهندسی صنایع را فردریک تیلور می دانند. کارشناسان معتقدند انتشار کتاب مدیریت فروشگاه و اصول مدیریت علمی، سرآغاز رشته مهندسی صنایع بود.
بازار کار رشته مهندسی صنایع
رشته مهندسی صنایع یکی از رشتههای مهم و محبوب در عرصهی فنی و مهندسی است که دارای بازار کاری خوبی میباشد. این رشته به دلیل داشتن تخصصهای مختلف و کاربردی، در بسیاری از صنایع و شرکتها از جمله صنایع بزرگ، کوچک، خدماتی و ... قابل استفاده است. همچنین، دانشجویانی که این رشته را میخوانند، با توجه به داشتن تخصص و مهارتهای خاص، از یک بازار کار گسترده و پررونق برخوردارند که میتوانند در آن به صورت مشاغل مختلفی همچون مدیریت تولید، برنامهریزی و کنترل پروژهها، بهینهسازی فرآیندهای کسب و کار، تجزیه و تحلیل دادهها، طراحی سیستمهای حمل و نقل و ... فعالیت کنند. اما همه این ها به تلاش شما بستگی دارد. بنابراین، میتوان گفت بازار کار این رشته بهصورت کلی مطلوب و پررونق است. البته در هرصنعت و محیطی شرایط خاص خود را دارد که باید مورد بررسی قرار گیرد. در ادامه تعدادی از مشاغل مهندسی صنایع آورده شده:
- مدیر پروژه
- مدیر تولید
- مهندسی سیستم های کیفیت
- مهندسی سیستم های تولیدی
- مهندس لجستیک
- طراح ساختار سازمانی
- مهندس سیستم های بهره وری
- برنامه ریز استراتژیک
- مدل ساز سیستم
- مدیر کنترل کیفیت
- مدیریت واحدهای صنعتی
- مهندس فاکتورهای انسانی
درآمد رشته مهندسی صنایع
تا اینجا دریافتیم مهندسان صنایع موقعیت های شغلی خوبی پیش رو دارند. حال این سوال پیش می آید درآمد رشته مهندسی صنایع چگونه است؟ این موضوع به سطح مهارت، موقعیت شغلی و سازمان مورد نظر بستگی دارد. به طور کل زمانی که دغدغه پیدا کردن شغل وجود نداشته باشد، موضوع درآمد نیز حل شده است. همانطور که بازارکار رشته مهندسی صنایع در شرایط مساعدی است، درآمد بالایی نیز دارد. به همین دلیل در بین متقاضیان پرطرفدار است.
توانایی های مورد نیاز مهندس صنایع
یکی از مهمترین مهارتهایی که یک مهندس صنایع باید داشته باشد، توانایی بهبود فرآیندها و سیستمهای مختلف است. این شامل تحلیل فرآیندها، بهبود فرآیندها، طراحی سیستمها و فرآیندها، مدیریت پروژه، تحلیل دادهها، مدیریت مالی و طراحی سیستمهای کنترلی و سیستمهای هوشمند است. در اینجاست که مهارت مدیریت مطرح می شود، مدیریت ابعاد مختلف پژوه به عهده مهندس آن پروژه است.
توانایی کار تیمی، مهارت ارتباطی، مدیریت زمان، تحلیل شرایط و حل چالش ها نیز تعدادی از مهارت های نرمی هستند که یک مهندس صنایع باید داشته باشد. البته که تسلط به نرم افزار های تخصصی ابتدایی ترین مهارت هر مهندس صنایع است. مهمترین نرم افزارهای مهندسی صنایع شامل MSP، HPM، TL6، COMLAD، SPSS و FACTORY FLOW می شود.
دروس رشته مهندسی صنایع
- دروس عمومی: 20 واحد
- دروس پایه: 22 واحد
- دروس اصلی: 66 واحد
- دروس اختیاری: 28 واحد
- کارگاهها: 3 واحد
- کارآموزی: 1 واحد
- جمع واحدها: 140
گرایش های رشته مهندسی صنایع مقطع ارشد
- مهندسی صنایع بهینه سازی سیستم ها
- مهندسی صنایع با گرایش سیستمهای سلامت
- مهندسی صنایع با گرایش مدیریت نوآوری و فناوری
- مهندسی صنایع با گرایش سیستمهای مالی
- مهندسی صنایع با گرایش لجستیک و زنجیره تامین
- مهندسی صنایع با گرایش مدیریت پروژه
- مهندسی صنایع با گرایش سیستمهای کلان
- مهندسی صنایع با گرایش آینده پژوهی
- مهندسی صنایع با گرایش مدیریت مهندسی