طراحی و ساخت دستگاه صنعتی تولید نانو حامل های دارویی در دانشگاه علوم پزشکی مشهد

دستگاه صنعتی تولید نانو حامل های دارویی و واکسن که پیش از این در انحصار دو شرکت کانادایی و آلمانی بود، توسط پژوهشگران توانمند دانشگاه علوم پزشکی مشهد طراحی و ساخته شد.

به گزارش وب دا، دستگاه ساخته شده به نام INSPIRE امکان تولید طیف گسترده ای از نانو حامل های دارویی و واکسن را در حجم بالا و به طور پیوسته فراهم می سازد. این دستگاه ظرفیت تولید تا ٢۰۰ لیتر در یک شیفت ٨ ساعت کاری را امکان پذیر ساخته است. این دستگاه به نوعی طراحی شده تا شرایط تولید در اتاق تمیز را دارا باشد و عملکرد آن منطبق با استاندارد های سازمان غذا و داروست.
دانشیار مرکز تحقیقات ارتوپدی دانشگاه، واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان قائم و مدیر عامل شرکت ریزسامانه بهبود درمان در گفتگو با وب دا با بیان اینکه دستگاه مجهز به منوی کاربری است که امکان اجرای پروتکل های مختلف برای تولید فرمولاسیون ها را فراهم می کند، اظهار کرد: این دستگاه متناسب با نیاز های صنایع داروسازی و بیوتکنولوژی و توسط یک تیم از متخصصان مجرب در مهندسی و بیوتک طراحی و ساخته شده است و در این امر از مشاوره و تخصص شرکت رناپ نیز بهره گرفته است. طراحی و تکمیل نهایی دستگاه INSPIRE بیش از دو سال زمان برده است.
دکتر علی موسوی شائق با اشاره به اینکه طراحی این دستگاه دراختیار دو شرکت کانادایی و آلمانی قرار داشت، خاطر نشان کرد: شرکت ریز سامانه بهبود درمان، قبل از ساخت این دستگاه موفق به طراحی و ساخت دستگاه رومیزی تولید نانو حامل های دارویی به نام INSIGHT شده بود که امکان تولید در حجم کم و برای کاربرد های تحقیقات اولیه و پیش بالینی را فراهم می ساخت.
دانشیار واحد توسعه تحقیقات بالینی بیمارستان قائم(عج) و مرکز تحقیقات ارتوپدی گفت: دستگاه رومیزی INSIGHT در آغاز پاندمی کرونا در سال ١٣٩٩ و با توجه به توانمندی دانشگاه در حوزه طراحی و ساخت ادوات خاص مبتنی بر میکروفلوئیدیک و میکروسیستم ها ساخته شد و تاکنون مورد استقبال دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه در آن دوران مجموعه معاونت علمی ریاست جمهوری بر روی تولید واکسن برپایه mRNA ،که یک نانو واکسن می باشد، تاکید داشت گفت: در این راستا فعالیت خود را برای ساخت تجهیزات مورد نیاز برای تولید نانو واکسن ها قرار دادیم چراکه این تجهیزات در داخل کشور وجود نداشت، و در این راستا شرکت دانش بنیان ریز سامانه بهبود درمان تاسیس گردید.
مدیر عامل شرکت دانش بنیان ریز سامانه بهبود درمان بیان کرد: دستگاه های ساخته شده توسط این شرکت که در دو ظرفیت کم با نام INSIGHT و ظرفیت تولید بالا با نام INSPIRE ساخته شده اند، باعث عدم نیاز به استفاده از روش های کاهش سایز (روش تک مرحله ای)، تکرارپذیری بالا، قابلیت تولید نانو حامل ها در حجم بالا به طور پیوسته و قابلیت بالای کنترل اندازه ذرات، توزیع آنها و بازده بالای محصور سازی با حجم نمونه کم را فراهم میسازد.
دکتر موسوی شایق افزود: این دستگاه ها امکان تولید انواع نانو داروها و واکسن از جنس لیپید نظیر لیپوزوم و پلیمر را فراهم می سازد. تکنولوژی میکروفلوییدیک به کار رفته در محصولات این شرکت با استفاده از اختلاط بهینه و کنترل شده محلول های فرمولاسیون به داخل یک تراشه میکروفلوئیدیکی، تولید نانوذرات دارویی با بالاترین اثربخشی در مقیاس آزمایشگاهی را فراهم می کند؛ تراشه این دستگاه از جنس پلیمر و یا فلز بوده که با حلال های مختلفی سازگار می باشد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به نتایج تولید نانوحامل های دارویی اشاره کرد و گفت:در حوزه نانو حامل های لیپیدی، دستگاه نانوسنتز می تواند نانوذرات لیپیدی با میانگین قطر زیر ١۰۰ نانومتر با PDI کمتر از دو دهم و محصور سازی بالاتر از ٩۰ درصد تولید کند، همچنین در خصوص نانو حامل های پلیمری (نظیر کیتوسان) دستگاه نانو سنتز می تواند نانو حامل کیتوسان با میانگین قطر ١۵۰ نانومتر با PDI کمتر از دو دهم را تولید نماید.
وی اظهار کرد: دستگاه نانوسنتزINSPIRE نیز جهت تولید نانوحامل های دارویی از جنس پلیمر و لیپید در دبی بالا و برای استفاده شرکت های تولیدکننده دارو، واکسن و محصولات آرایشی-بهداشتی ساخته شده است. این دستگاه قابلیت رقیق سازی نانوذرات تولید شده جهت کنترل سایز ذرات تولید شده را فراهم می سازد. تراشه این دستگاه از استیل ٣١۶L ساخته شده و قابلیت تمیز کردن و استریل شدن در محل دستگاه را دارد.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد به برخی از مزایای استفاده از دستگاه های نانوسنتز اشاره کرد و گفت: توانایی سنتز نانوذرات در اندازه دلخواه در کمتر از یک دقیقه و فرموله کردن بیش از ٣۰ فرمولاسیون در روز، قابلیت تنظیم آسان متغیرهای موثر در سنتز نانوذرات، امکان سنتز نانوذرات به طور پیوسته، قابلیت تنظیم اندازه ذرات با کنترل دقیق دبی جریان و نسبت دبی دو محلول، قابلیت خودکار کردن سیستم و حذف خطاهای سیستمایتک و کاربر ، قابلیت تولید انواع نانو حامل های پلیمری و لیپدی و قابلیت تولید بین حجم ١میلی لیتر تا نامحدود از جمله مزایای استفاده از این دستگاه ها می باشد.
لازم به ذکر است که این شرکت به عنوان برنده نهایی جایزه علم و فناوری مصطفی (ص)، بخش رقابت KANZ، از میان بیش از ٢٣۰ طرح ارسالی از ٢٣ کشور جهان در حوزه سلامت و پزشکی در سال ١۴۰١ برگزیده شد.

---