در نظریه اریک برن ، شخصیت فرد به صورت سه حالت جدا­گانه‌ی خود (ego) سازمان یافته است. این سازمان یافتگی شخصیت به سه صورت والد، بالغ،‌ کودک در نظر گرفته می‌شود. سه بعد والد،‌ بالغ و کودک براساس مفهومی نظری دیده نمی شوند، بلکه مدام در واقعیت قابل مشاهده هستند.

1️⃣حالت کودک
براساس نظریه اریک برن ، وقتی شخصیت افراد در بعد کودک سازمان می‌یابد و فرد در این بعد قرار دارد؛ مانند زمان کودکیش فکر، درک و احساس می‌کند. فرد به جای اینکه منطقی و عقلانی واکنش نشان دهد، تکانشی برخورد می‌کند. قشقرق به راه می‌اندازد. خیالپردازی می‌کند. وظایف خود را عمل نمی‌کند. مانند یک کودک زیر بار مسئولیت نمی‌رود. تمامی این‌ها در بعد کودک فرد، مشاهده می‌شود.

از طرف دیگر،‌ سازمان کودک فقط شامل ویژگی‌های منفی نمی‌باشد؛ بلکه خلاقیت، شوخ‌طبعی، شادی، منبع انگیزه و تحرک را نیز در بر دارد. این بخش، تنها بخش شخصیت است که واقعا از زندگی لذت می‌برد.


2️⃣حالت والد
براساس نظریه اریک برن ، حالت والد ایگو نیز از دوران کودکی فرد دست نخورده باقی مانده است. قسمت عمده‌ی شکل گیری والد، براساس مشاهده‌هایی که کودک، مثلا از والدین خود در حافظه ثبت می‌کند بوجود می‌آید؛ تا اینکه بزرگتر می‌شود و در معرض منابع قدرت جدید قرار می‌گیرد و قسمت والد خود را تغییر می دهد. یا اینکه بعدها خودش پدر یا مادر می‌شود و حالت والد ایگوی فرد، تحت تاثیر این تغییر (والد شدن) قرار می‌گیرد.

از جلوه‌های والد می توان به باید و نبایدهای مرسوم، دست به کمر زدن و امر و نهی کردن اشاره کرد. بخش والد ایگو مدام قانون تدوین می کند و محدود کننده است. از طرف دیگر، بخش مهر‌ورز و تسلی بخش شخصیت نیز می باشد. علاوه براین نماینده ی سنت‌ها وارزش‌ها‌ی درون فرد نیز است. اگر اطلاعات کافی در بخش بالغ شخصیت وجود نداشته باشد، والد برای تصمیم گیری وارد عمل می‌شود. وقتی نیاز به کنترل فرزندان، کنترل حالت کودک ایگو و همچنین تکانه‌های ناخوشایند والدین است، نقش والد ایگو برجسته می‌شود.
دو نوع والد:‌ والد مهر‌ورز در برابر والد مستبد

ایگو در حالت والد مهرورز صادقانه محبت می کند و تمایل به حفاظت از دیگران دارد. توجهش به دیگران است و دوست دارد کاری برای بقیه انجام دهد؛ در عین حال مقتدرانه رفتار می کند.

از سوی دیگر، ایگو در حالت والد مستبد، در دیگران ترس، نگرانی و نفرت ایجاد می کند. به دیگران القا می کند که خوب نیستند و باید مدام برای بهتر شدن تلاش کنند. در موقعیتهای مختلف، مستبدانه امر و نهی می کند. شدیدا نیازمند کنترل دیگران است و به دلیل این نیاز شدید، محترمانه حکم‌رانی نمی‌کند؛ در نتیجه دیگران او را جادوگر یا غول می‌نامند.

3️⃣حالت بالغ :‌بخش بی احساس شخصیت

براساس نظریه اریک برن ، حالت بالغ مثل یک کامپیوتر عمل کرده و اطلاعات را برای تصمیم گیری و استدلال، پردازش می کند. این بخش از شخصیت به مرور رشد می‌کند و براساس عقل و منطق جلو می‌رود و معیاری برای سنجش واقعیت محسوب می‌شود. واقعیت سنجی مروبط به این قسمت است؛ چون براساس احساسات واکنش نشان نمی دهد.

بخش بالغ، نه تنها محیط، بلکه خواسته های کودک و والد را نیز تعدیل و واقع بینانه ارزیابی می‌کند. در زمان پیش‌بینی دقیق، فکر و تصمیم در مورد مسایل مهم زندگی، تصمیم در مورد شغل و یا سرمایه گذاری در کاری، بالغ وارد عمل می‌شود.

---